Okolica ognia – żywioły Tchórzewskiego

Malowany na przełomie lat 1973/74 obraz Okolica Ognia jest przykładem abstrakcyjnej, przestrzennie malowanej kompozycji o dużej sile ekspresji. Zarzucił tu artysta motyw figuralny symbolizujący w jego twórczości człowieka zmagającego się żywiołem.

Całą siłę wyrazu osiągnął Tchórzewski posługując się drapieżną, wręcz agresywną formą i mocnym, intensywnie brzmiącym kolorem.

Jerzy Tchórzewski w czasie wojny walczył w AK. Studiował w ASP w Krakowie w latach 1946-1951. W czasie studiów związał się z kręgiem Grupy Krakowskiej. Debiutował na I Wystawie Sztuki Nowoczesnej w Krakowie w 1948, w 1955 uczestniczył w wystawie w warszawskim Arsenale, gdzie zdobył nagrodę. W tym czasie mieszkał już w Warszawie, gdzie w 1954 podjął pracę pedagogiczną w ASP (przeszedł na emeryturę w 1998). Już od wczesnego, figuratywnego okresu twórczości (1948-1955), kiedy umieszczał postaci i fantastyczne stwory w wyimaginowanych pejzażach, odznaczał się zainteresowaniami i typem wyobraźni bliskiej surrealizmowi.

W drugiej połowie 50. zaczął malować abstrakcyjne obrazy nasuwające na myśl kosmiczne kataklizmy i erupcje materii, rozjaśniane poszarpanymi liniami błyskawic kontrastujących z ciemnym tłem. Niekiedy w jego kompozycjach pojawiały się kształty ludzkie i zwierzęce. Zbieżność surrealizujących wizji Tchórzewskiego z równoległymi tendencjami malarstwa informel sprawiła, że w 1959 stowarzyszył się z międzynarodowym ruchem artystycznym Phases. W późniejszych latach artysta komplikował fakturę obrazów, wykorzystując m.in. właściwości schnięcia grubej warstwy farby, a w przypadku gwaszy – efekty zmiętego papieru. Od końca lat 70. podejmował chętnie tematykę religijną. Apogeum tego nurtu przypadło na lata 80., kiedy artysta związał się z niezależnym ruchem artystycznym, wystawiając często w kościołach i na pokazach prywatnych. W 1986 otrzymał niezależną Nagrodę im. Jana Cybisa.